Wie won de beker van de KNVB ??

PSV won tot nu toe negen maal de KNVB-beker, voor het eerst in 1950, voor het laatst in 2012. De zege die mij altijd het best zal bijblijven, is die van 1974, omdat ik die zege heel intensief heb beleefd. 1973-1974 was een heel cruciaal jaar in de geschiedenis van de club. Het was het eerste succesjaar na een lange 'droge' periode die was gevolgd op het kampioenschap van 1963. Het was ook het eerste, maar zeker niet het laatste succesjaar onder trainer Kees Rijvers.

Rijvers was in 1972 overgekomen van FC Twente, dat onder zijn leiding was uitgegroeid tot een subtopper. Rijvers gebruikte het eerste jaar om de spelersgroep te analyseren. Sommige spelers, zoals de rossige spits Oeki Hoekema, werden door hem afgetest, anderen, zoals Pleun Strik en Willy van der Kuijlen, bloeiden na een mindere periode onder de harde Duitse trainer Kurt Linder weer op. Harry Lubse en Kees Krijgh braken onder Rijvers door. Maar Rijvers wilde  - en kreeg ook - een aantal nieuwe spelers: de supersnelle gebroeders Van de Kerkhof kende hij nog uit zijn tijd bij FC Twente (hij had ze zelf voor een appel en ei weggehaald bij Mulo uit Helmond) en uit Zweden kwam de kopbalspecialist Ralf Edström over. 

Een heel speciale aankoop was Gerrie Deijkers, een spits die voor bijna niks werd overgenomen van De Graafschap. Wat moest Rijvers daarmee? Hij had toch al spitsen als Ralf & Willy? Welnu, Deykers stond bekend als een man met drie longen, hij kon volgens velen wel drie wedstrijden achter elkaar spelen. Rijvers vormde hem om tot een aanvallende linksback, iemand die 90 minuten lang van achter naar voor mocht rennen (en weer terug): Deykers speelde onder Rijvers dus inderdaad telkens drie wedstrijden, niet achter elkaar, maar tegelijkertijd: als verdediger, middenvelder en aanvaller.

# Van titelkandidaat tot bekerfinalist

1973-1974, het eerste seizoen met deze nieuwe groep, werd een héél vreemd voetbaljaar. De groep was zeer talentvol, maar nog niet op elkaar ingespeeld en de superaanvallende tactiek hield grote risico's in. Krankzinnig grote overwinningen (6-0 tegen Utrecht, 10-0 tegen Go Ahead) werden afgewisseld met uiterst stomme nederlagen (tegen bijvoorbeeld FC Amsterdam en Haarlem). Na een moeizaam begin, groeit PSV gaandeweg toch uit tot serieuze titelkandidaat, maar een cruciale thuiswedstrijd tegen de latere kampioen Feyenoord gaat verloren: 0-2. Na die nederlaag richt Rijvers zijn vizier op de KNVB-beker.

In de kwartfinale wordt in het Philips Stadion wraak genomen op Feyenoord: 2-0. In de halve finale wordt Ajax de tegenstander. De halve finales worden in die tijd nog afgewerkt op neutraal terrein. De KNVB wijst De Kuip aan als locatie en op 3 April 1974 maken 25.000 Eindhovenaren de reis naar Rotterdam met auto, bus of trein. Ik reis met de trein en herinner me nog goed die ene strijdkreet die zich van treinstel naar treinstel verplaatst:

"Wie wint de beker van de KNVB ?? ... PSV !!"

Ajax wordt inderdaad verslagen, in een wedstrijd die legendarisch wordt dankzij een onvoorstelbare blunder van Ajax-doelman Heinz Stuy: Hij 'vergeet' de bal op te rapen in de nabijheid van Willy van der Kuijlen, die daardoor het gemakkelijkste en gekste doelpunt uit zijn carrière scoort. Op dezelfde avond wint NAC verrassend van FC Utrecht, wat betekent dat de finale een Brabants onderonsje wordt, NAC - PSV, Breda tegen Eindhoven. Voor diverse betrokkenen wordt het een speciale avond: Rijvers speelde als voetballer zelf zes jaar voor NAC (in de jeugd en bij de senioren, hij zou daarna als prof in Frankrijk gaan spelen). Ook Gerrie Deijkers heeft een verleden bij de Bredase club. Bij NAC spelen de voormalige PSV'er Daan Schrijvers èn de toekomstige PSV'er Bertus Quaars.

# De finale

Ook de finale op 1 mei wordt afgewerkt in de Kuip. Ik maak de reis opnieuw per trein en het is wederom een dolle boel. Het wordt extra leuk als iemand onder reizigers de Belgische voetballer Johan Devrindt opmerkt: hij speelde twee jaar voor PSV en is nu op deze 1ste mei - een vrije dag voor iedereen in België - op weg om zijn voormalige ploegmakkers aan te moedigen. PSV is op die avond in de Kuip niet te houden. René en Willy rennen sneller dan de snelste ree en Gerrie Deijkers loopt alle vier de cornervlaggen uit de grond, maar het wordt toch vooral de wedstrijd van het duo Edström-Van der Kuijlen, de twee-eenheid in de aanval bij PSV. Willy zei ooit over hun samenwerking:

"Hij sprak Engels en ik alleen Helmonds, maar in het veld voelden we elkaar blindelings aan."

Willy scoort in de tweede helft één van de mooiste goals uit zijn carrière, een lob van wel veertig meter, over alles en iedereen heen. De laatste twijfels zijn dan al lang verdwenen. De beker van de KNVB, is voor PSV.